In mijn praktijk ontmoet ik veel jongeren die worstelen met een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Ze denken dat ze niet goed genoeg zijn, voelen zich onzeker in sociale situaties en laten zich leiden door belemmerende overtuigingen zoals: “Ik kan het toch niet”, “Niemand zit op mij te wachten”, “Ik ben lelijk” of “Ik ben niet belangrijk”. Deze negatieve gedachten kunnen diepgeworteld zijn en een grote invloed hebben op hun welzijn en ontwikkeling. Gelukkig zijn er krachtige methoden om jongeren te helpen hun zelfbeeld te versterken. In mijn praktijk doe ik dat met paardencoaching, waarbij de interactie met paarden en het werken met helpende gedachten jongeren ondersteunt in het ontwikkelen van een positiever zelfbeeld en meer veerkracht.
Een laag zelfbeeld ontstaat vaak door negatieve ervaringen, opvoeding, sociale druk of perfectionisme. Jongeren vergelijken zichzelf voortdurend met anderen, vooral in een tijd waarin sociale media een grote rol spelen. Ze zien ‘perfecte’ plaatjes en denken dat ze daaraan moeten voldoen. Daarnaast kunnen faalangst, pesten of weinig positieve bevestiging van hun omgeving bijdragen aan een gevoel van onzekerheid.
Wanneer een jongere steeds denkt dat hij of zij niet goed genoeg is, worden deze gedachten een soort ‘waarheid’ in hun hoofd. Dit kan leiden tot vermijdingsgedrag, minder assertiviteit en moeite met sociale interacties. Het doorbreken van deze negatieve patronen is essentieel om een gezond zelfbeeld op te bouwen.
Jongeren met een laag zelfbeeld laten vaak signalen zien in hun gedrag en emoties, al is dit niet altijd direct zichtbaar. Ze kunnen zich terugtrekken, vermijden sociale situaties en laten zich minder zien in een groep. Sommigen worstelen met perfectionisme of faalangst, waardoor ze de lat extreem hoog leggen en bang zijn om fouten te maken en soms taken zelfs vermijden. Negatieve zelfspraak is ook een veelvoorkomend kenmerk; ze praten negatief over zichzelf, bagatelliseren hun successen en leggen de nadruk op hun tekortkomingen. Daarnaast hebben ze vaak moeite met het accepteren van complimenten en wuiven positieve opmerkingen weg met reacties als “Dat was gewoon geluk” of “Dat stelt niets voor.” Ook kunnen ze een sterke behoefte hebben aan (online)bevestiging van anderen om zich waardevol te voelen. Wanneer iets niet meteen lukt, reageren ze soms emotioneel met boosheid, verdriet of frustratie, omdat ze zichzelf weinig fouten gunnen.
Door deze signalen tijdig te herkennen, kan er op een passende manier ondersteuning geboden worden om het zelfbeeld te versterken.
Paarden leven in het hier en nu en reageren puur en direct op de energie en emoties van de persoon tegenover hen. Ze hebben geen oordeel en laten op een zachte, maar eerlijke manier zien wat er speelt. Dit maakt paardencoaching bijzonder effectief bij jongeren met een laag zelfbeeld.
Tijdens een sessie met een paard voelt de jongere direct hoe zijn of haar stemming en overtuigingen invloed hebben op het contact met het dier. Het paard geeft eerlijke feedback. Als een jongere onzeker is, zal het paard dit opmerken en daar mogelijk afstandelijk of afwachtend op reageren. Jongeren ervaren dat een verandering in hun houding of mindset ook een andere reactie van het paard oplevert, wat hen inzicht geeft in hoe ze zelfvertrouwen kunnen uitstralen.
Dit proces helpt jongeren bewust te worden van hun eigen gedrag en gedachten en stimuleert hen om stap voor stap sterker in hun schoenen te staan.
Een krachtig onderdeel binnen mijn begeleiding van jongeren met een laag zelfbeeld is het werken met helpende gedachten. Belemmerende overtuigingen kunnen negatieve emoties en vermijdingsgedrag in stand houden, terwijl helpende gedachten juist een positieve invloed hebben op hoe iemand zich voelt en handelt.
Ik help de jongeren met het herkennen en ombuigen van automatische negatieve gedachten. Jongeren leren in te zien dat hun gedachten niet altijd de waarheid zijn, maar dat ze vaak voortkomen uit eerdere ervaringen of onrealistische overtuigingen. Door regelmatig bewust aandacht te besteden aan deze helpende gedachten en ze actief te oefenen en te herhalen, ontwikkelen jongeren een positiever zelfbeeld.
Van “Ik kan dit niet” naar “Ik kan dit leren, en elke poging helpt me vooruit.”
Van “Ik ben niet goed genoeg” naar “Ik ben waardevol.”
Van “Ik durf dat niet” naar “Ik ben sterk en ik kan het aan”.
Paardencoaching in combinatie met het versterken van helpende gedachten werkt zo krachtig omdat jongeren niet alleen denken en praten over verandering, maar het ook ervaren. Wanneer ze bijvoorbeeld merken dat hun lichaamshouding en energie effect hebben op hoe een paard reageert, krijgen ze een tastbare bevestiging van hun eigen kracht en invloed.
Door herhaling en positieve ervaringen groeit hun ik-sterkte. Ze leren vertrouwen op hun eigen kunnen. Ze ervaren dat verandering mogelijk is. En ze ontdekken hoe ze zelf hun gedachten en houding kunnen sturen.
Jongeren met een laag zelfbeeld kunnen door paardencoaching en het werken met helpende gedachten stap voor stap groeien in zelfvertrouwen en veerkracht. De interactie met paarden biedt hen de mogelijkheid om zonder oordeel te kunnen ontdekken hoe hun overtuigingen en gedrag hun zelfbeeld beïnvloeden. Door te oefenen met positieve gedachten en te ervaren hoe kleine veranderingen in houding en mindset direct effect hebben, leren ze dat ze sterker zijn dan ze denken.
Deze combinatie van ervaringsgericht leren en cognitieve bewustwording helpt jongeren niet alleen op het moment zelf, maar geeft hen ook handvatten voor de toekomst. Ze krijgen meer grip op hun emoties, durven uitdagingen aan te gaan en ontwikkelen een gezond en positief zelfbeeld. Op deze manier kunnen ze met meer zelfvertrouwen en veerkracht de wereld tegemoet treden.
Brenda
Gelukpaarden